53. Mỹ không thể rời bỏ Ukraine, cũng như tránh được mối đe dọa từ Nga

Một nước Nga bại trận có thể đầy thù hận, nguy hiểm và thất thường, nhưng một nước Nga chiến thắng sẽ còn tồi tệ hơn rất nhiều. Dù muốn hay không, Ukraine – và quyết định của Mỹ có ủng hộ nước này hay không – sẽ xác định điều nào trong hai kết quả đó sẽ xảy ra.

THE NATIONAL INTEREST by Alexander J. Motyl – December 11, 2023

Ba Sàm lược dịch

Tổng thống Krainian Volodymyr Zelensky đã cố gắng thể hiện tinh thần dũng cảm trong cuộc họp báo ở Buenos Aires, vào đêm trước chuyến thăm hôm thứ Ba, ngày 12 tháng 12, tới Washington, DC, nơi ông dự kiến gặp Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson và báo chí cho việc người Mỹ tiếp tục viện trợ cho Ukraina.

Khi được hỏi về khả năng cắt viện trợ của Mỹ, Zelensky trả lời: “Tôi không buồn vì tôi chưa thua trận chiến này. Chúng tôi không phải là loại người bỏ cuộc khi gặp khó khăn. Một số người bắt đầu hoảng sợ và không còn tin vào chiến thắng, vì vậy điều quan trọng là phải giữ bình tĩnh và tiến về phía trước. Và chúng tôi sẽ nỗ lực khắc phục tình trạng tạm dừng hỗ trợ của Hoa Kỳ cho Ukraine. Chúng tôi sẽ khắc phục được điều này và không chỉ điều này. Chúng tôi sẽ vượt qua mọi thứ.”

Bốn khả năng của việc viện trợ cho Ukraine

Rõ ràng Tổng thống Biden sẽ nhiệt tình ủng hộ Ukraine. Cũng rõ ràng là Nghị sĩ Johnson có thể sẽ ủng hộ, nhưng có điều kiện. Trong mọi trường hợp, thay vì suy đoán về những gì ba người đàn ông này có thể hoặc không thể kết luận, chúng ta hãy xem xét bốn kịch bản, xác suất có thể xảy ra và những tác động có thể xảy ra của chúng đối với Ukraine và thế giới.

Viện trợ có thể được tăng lên?

Kịch bản đầu tiên trong danh sách các kịch bản là quyết định của Mỹ, có lẽ là do ảnh hưởng lôi cuốn của Zelensky đối với Johnson, thực sự đem đến việc tăng cường viện trợ của Mỹ.

Điều đó rất khó xảy ra, ít nhất là trong thời gian sớm, nhưng nếu nó xảy ra, nó sẽ cho phép Ukraine tiến hành một cuộc phản công quyết định, có thể là vào mùa xuân năm 2024, và giành chiến thắng, đặc biệt nếu cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 3 ở Nga kéo theo sự bất mãn với ách cai trị vô tận của Vladimir Putin, và tạo ra một số tình trạng bất ổn phổ biến. Với tâm trạng tại Quốc hội Mỹ và việc chính trị hóa vấn đề viện trợ không thể tránh khỏi trong các chiến dịch bầu cử sắp tới của Hoa Kỳ, thật khó để tưởng tượng một kết quả như vậy, dù là bây giờ hay vào năm 2024. Biden sẽ phải giành chiến thắng một cách thuyết phục, và Ukraine sẽ phải nỗ lực hết sức để điều đó xảy ra.

Viện trợ Ukraine có thể cạn kiệt?

Kịch bản thứ hai, và cũng khó xảy ra không kém, là việc Mỹ cắt hoàn toàn viện trợ, không chỉ bây giờ mà còn trong tương lai gần. Nhiều người coi một tình huống như vậy là thảm họa đối với Ukraine, và những khả năng khác cũng tương đương, nó có thể xảy ra, đặc biệt nếu Donald Trump tái chiếm Nhà Trắng. Nhưng nó sẽ tạo ra một thất bại cho Ukraine hay ngăn cản một chiến thắng quân sự của Ukraine? May mắn thay, những kịch bản khác không bao giờ giống nhau.

Ukraine, trong hoàn cảnh bình thường, không thể thắng được một quốc gia có nhiều người hơn, nhiều binh lính hơn, nhiều vũ khí hơn và nền kinh tế lớn hơn. Nhưng nó có thể thắng thế trước một quốc gia đang phải chịu thương vong cao đến mức không thể chấp nhận được, khiến ngay cả người Nga cũng phải sốc và một cuộc khủng hoảng chính trị sâu sắc gây ra bởi sự kém cỏi, bất hợp pháp, điểm yếu ngày càng tăng và dễ mắc phải những tính toán sai lầm chiến lược của Putin. Tuy nhiên, nếu nền chính trị nội bộ của Nga ít nhiều ổn định, thì việc cắt đứt viện trợ sẽ cản trở Ukraine đáng kể và ngay cả khi người châu Âu lấp đầy một số khoảng trống, Ukraine có lẽ sẽ chỉ có thể giữ vững lãnh thổ mà mình có và không thể xâm nhập được vào lãnh thổ do Nga chiếm đóng.

31. Vào thời điểm quan trọng này đối với Ukraine, Biden phải đối mặt với sự thật – và suy nghĩ lại chiến lược của mình

Những khả năng khác

Kịch bản thứ ba và thứ tư khá giống nhau để cùng nhau thảo luận. Thứ ba, Zelensky thuyết phục đảng Cộng hòa đồng ý với gói do Biden đề xuất và viện trợ vẫn tiếp tục ở mức hiện tại. Thứ tư, Zelensky thất bại trong việc thuyết phục, nhưng không sớm thì muộn, cả đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa đều trở lại suy tính hợp lý hơn và đồng ý thỏa hiệp về vấn đề nhập cư ở Mỹ và tiếp tục hỗ trợ của Hoa Kỳ cho Ukraine sau vài tuần hoặc vài tháng gián đoạn. Trong cả hai trường hợp, Ukraine sẽ cố thủ ở đó, được tiếp tay bởi những tháng mùa đông khiến các cuộc tấn công kéo dài của Nga ngày càng khó khăn hơn. Nếu Nga tiếp tục mất quân với tỷ lệ cao đáng báo động như vậy, Ukraine thậm chí có thể thực hiện một cuộc phản công khác vào mùa xuân hoặc mùa hè năm 2024.

Tóm lại, Ukraine có nhiều khả năng, thậm chí chắc chắn, sẽ tồn tại – ít nhất là trong vài năm tới – bất kể quyết định của Hoa Kỳ liên quan đến viện trợ ra sao. Thách thức mà cả Ukraine và Mỹ phải đối mặt là về lâu dài. Liệu họ có sẵn sàng cho một cuộc xâm lược khác của Nga, lần này là vào một thành viên NATO, nếu Nga bất bại trong cuộc chiến hiện tại và chương trình nghị sự về chủ nghĩa đế quốc của Putin vẫn là trật tự hiện nay? Kịch bản thứ nhất, thứ ba và thứ tư sẽ loại trừ một kết cục không mấy vui vẻ như vậy. Kịch bản thứ hai, một sự cắt đứt hoàn toàn viện trợ, sẽ mời gọi kết cục đó.

Bất kể chuyến thăm Washington của Zelensky kết thúc như thế nào, người Mỹ cũng không thể giải quyết mối thách thức về Ukraine và mối đe dọa từ Nga một cách dễ dàng như một số nhà hoạch định chính sách trên Hill (quốc hội) tưởng tượng. Trừ khi Putin ra đi và một cuộc tranh giành quyền lực quy mô lớn làm rung chuyển Điện Kremlin, nếu không thì cả Ukraine và Nga cũng như cuộc chiến của họ sẽ không sớm kết thúc.

Một nước Nga bại trận có thể đầy hận thù, nguy hiểm và thất thường, nhưng một nước Nga chiến thắng sẽ còn tồi tệ hơn rất nhiều. Dù muốn hay không, Ukraine – và quyết định của Mỹ có ủng hộ nước này hay không – sẽ quyết định kết quả nào trong hai kết quả đó sẽ xảy ra.

–

Giới thiệu về tác giả

Tiến sĩ Alexander Motyl là giáo sư khoa học chính trị tại Rutgers-Newark. Là một chuyên gia về Ukraine, Nga và Liên Xô, cũng như về chủ nghĩa dân tộc, các cuộc cách mạng, đế chế và lý thuyết, ông là tác giả của 10 cuốn sách phi hư cấu, bao gồm Pidsumky imperii (2009); Puti imperii (2004); Imperial Ends: The Decay, Collapse, and Revival of Empires (2001); Revolutions, Nations, Empires: Conceptual Limits and Theoretical Possibilities (1999); Dilemmas of Independence: Ukraine after Totalitarianism (1993); and The Turn to the Right: The Ideological Origins and Development of Ukrainian Nationalism, 1919–1929 (1980); là người biên tập 15 cuốn sách, trong đó có Bách khoa toàn thư về chủ nghĩa dân tộc (2000) và The Holodomor Reader (2012); và là người đóng góp hàng chục bài báo cho các tạp chí học thuật và chính sách, các trang báo và tạp chí. Ông cũng có một blog đăng bài hàng tuần, “Ukraine’s Orange Blues”.

53. Mỹ không thể rời bỏ Ukraine, cũng như tránh được mối đe dọa từ Nga

Chia sẻ: